Er zijn zoveel beloften dat dit pad of dat beoefening zal je in staat stellen om in een eeuwige staat van gelukzaligheid te leven terwijl je al je doelen bereikt en daarbij rijk en dun wordt. En wie wil dat niet?
Door de jaren heen ben ik gefascineerd geraakt door de manieren waarop we ons eindeloos goed proberen te voelen. We zijn steeds vaardiger geworden in onze methoden:we keren ons af van drugs of alcohol om ons bewustzijn te veranderen en wenden ons tot dingen als zelfhulpboeken, meditatie, yoga, gebed en speciale diëten. In sommige opzichten leiden we ons nu spiritueel af van onze gevoelens, maar denken we dat we een gezond spiritueel pad bewandelen.
Deze ervaring heet spirituele bypass . Spirituele bypass is een verdedigingsmechanisme. Hoewel de verdediging er een stuk mooier uitziet dan andere verdedigingen, dient het hetzelfde doel. Spirituele bypass schermt ons af van de waarheid, het sluit ons af van onze gevoelens en helpt ons het grote geheel te vermijden. Het gaat meer om het uitchecken dan in te checken -en het verschil is zo subtiel dat we meestal niet eens weten dat we het doen.
De afkorting voor spirituele bypass is grijpen in plaats van dankbaarheid, aankomen in plaats van zijn, vermijden in plaats van accepteren. Het is spirituele oefening in dienst van onderdrukking, meestal omdat we niet kunnen tolereren wat we voelen, of denken dat we niet zouden moeten ervaren wat we voelen.
Er is een schaduwkant aan bijna elk positief ding dat we voor onszelf kunnen doen, inclusief spirituele oefening. Alle spirituele en psychologische hulpmiddelen kunnen op een "opzettelijke" manier worden gebruikt. Soms gaat zelfzorg bijvoorbeeld eigenlijk over voor onszelf zorgen:loskoppelen van te veel werk en aansluiten op meer balans en harmonie. Maar soms, onder het mom van zelfzorg, zijn we eigenlijk gewoon aan het checken:ontkennen wat er gebeurt en hoe eng het voelt om voor het leven te verschijnen.
Op dit punt vragen mensen me meestal naar een bepaalde spirituele oefening, in de hoop dat hun geloof of ervaring met spiritualiteit niet ten prooi valt aan spirituele bypass. Of ze vertellen me dat als het goed wordt gedaan, hun spirituele oefening gaat over verbinding, groter bewustzijn en acceptatie. Aan deze mensen antwoord ik dat spirituele bypass een verdedigingsmechanisme voor gelijke kansen is. Het heeft meer te maken met wat wij als mensen doen met spirituele oefening dan met de oefening zelf.
Elk hulpmiddel voor spirituele en psychologische ontwikkeling heeft een doel, en omgekeerd, een plaats waar het helemaal niets helpt. Niets is een wondermiddel. We weten dat vitamines eenzaamheid niet zullen genezen, maar op andere, minder voor de hand liggende manieren denken we dat één streven ons zal geven wat we willen op elk gebied van het leven. We denken dat deze praktijken ons bevrijding zouden moeten geven van de chaos van het leven, alsof perfectie een haalbare norm is. Zo denken we vooral over spiritualiteit. Gaat het bij spirituele oefening immers niet om toegang krijgen tot hogere rijken van bewustzijn en transcendentie?
Als je een manier hebt gevonden om de menselijke conditie te overstijgen, mijn petje af voor jou. Werkelijk. Maar voor de rest van jullie die blijven worstelen met emotionele groeipijnen, verspreid ik het nieuws over spirituele bypass om je eraan te herinneren dat het niet de bedoeling is dat we boven alles uitstijgen. We kunnen onze eigen voeten niet te slim af zijn. We kunnen onze eigen hersenen niet te slim af zijn. We kunnen dit menselijke besturingssysteem, waar we elk uur van de dag in leven en inademen, niet opzij zetten en onszelf bevrijden van pijn en problemen. Toch niet eeuwig.
We moeten onthouden dat spirituele oefening en emotionele groei niet gaan over het bereiken van een bepaalde kwaliteit van gevoel ("goed"). Een mens zijn op een spirituele reis gaat niet over het krijgen van geld en prijzen de hele tijd. Het gaat over in het huidige moment zijn, hoe het er ook uitziet. Wat ervaar je op dit moment? En hoe zit het nu? Kun je aanwezig zijn bij al je gevoelens zonder dat een van hen jou definieert?
Er is iets heel noodzakelijks aan zijn wie en waar je bent. Ik begrijp dat dit een hele opgave is. Als ik aanwezig word bij wie ik ben, ik allemaal , er is daar veel dat ik normaal gesproken niet wil zien. Voor de meeste mensen bestaat dit uit schaamte, angst, woede, eenzaamheid, zelfhaat, onze "donkere" kant, en de lijst gaat maar door. Kom op, wie wil daar nou echt bij zijn? Maar hoe meer ik heb geprobeerd er bovenuit te stijgen, of er mijn rug naar toe te keren - hoe meer het daar bleef hangen, wachtend, bijna groter geworden. Dus uiteindelijk moest ik me omdraaien en het onder ogen zien. En het meest verbazingwekkende gebeurde (en gebeurt nog steeds). Het slokte me niet helemaal op zoals ik dacht dat het zou doen. Door de 'donkere' dingen die er waren te herkennen, kon ik eindelijk ervaren en bezitten wat 'licht' was. Ik kon de goede dingen echt geloven toen ik de verantwoordelijkheid nam voor de dingen die er aan de buitenkant niet zo glanzend uitzagen. Dit zijn de echte vruchten van spirituele en psychologische ontwikkeling. We rennen niet langer voor onszelf weg en beginnen van onszelf te houden.
Kun je een spiritueel persoon zijn en een slechte dag hebben? Ik denk dat het antwoord is:ja. Ik zou graag uw persoonlijke verhalen horen over hoe spirituele bypass uw denken over spiritualiteit heeft geïnfiltreerd. Laten we de schaamte uit onze onrealistische verwachtingen halen door onze ervaringen te delen. Laten we anderen eraan herinneren dat spiritualiteit ons kan helpen om te rusten in de menselijke conditie. En laten we aardig voor elkaar zijn terwijl we navigeren door de inherente uitdagingen van het zijn van geest, lichaam en ziel.
Ingrid Mathieu, Ph.D. is psychotherapeut en auteur van Recovering Spirituality:Achieving Emotional Sobriety in Your Spiritual Practice.
