Polyamorie, ook wel consensuele niet-monogamie (CNM) genoemd, is controversieel. In 'polyam'-arrangementen staat het één, sommige of alle partners vrij om andere seksuele en emotioneel intieme relaties te verkennen. Maar critici beschouwen polyamorie als een rookgordijn voor ontrouw. Het zou op korte termijn kunnen werken, beweren ze, maar op den duur niet.
Deze bewering sloeg nergens op voor Martha Kauppi uit Madison, Wisconsin. Toen ze opgroeide, zag ze polyam-relaties op de lange termijn bloeien. Het werk van haar stiefvader vereiste een wereldreis. Hij en Kauppi's moeder waren het erover eens dat hij tijdens zijn afwezigheid vrij was om van andere geliefden te genieten. Toen Kauppi 10 was, legde haar moeder uit:"Zolang het hier niet gebeurt, is het geen probleem." Ze waren getrouwd tot de dood van haar stiefvader, 31 jaar. Later hadden Kauppi's broer en schoonzus 18 jaar lang een polyamoreuze relatie totdat haar schoonzus stierf.
Kauppi is nu een koppel- en sekstherapeut die gespecialiseerd is in polyamoreuze relaties. Ze heeft ook misschien wel de beste enquête van hun duur gemaakt.
Kauppi en een collega gebruikten polyamoriesites op internet om 340 gekoppelde volwassenen te rekruteren die betrokken waren bij consensueel open relaties. Deelnemers waren een 'gemakssteekproef', iedereen die op hun advertenties reageerde. Ze varieerden in leeftijd van 18 tot 71, gemiddeld 34. De meeste (88 procent) identificeerden zich als man of vrouw, maar negen procent was transgender/niet-binair, een oververtegenwoordiging. Blanken waren goed voor 93 procent van de respondenten, een andere oververtegenwoordiging. En driekwart had een opleiding die verder ging dan de middelbare school, meer dan het hele land. Het monster van Kauppi is dus niet perfect representatief. Maar het is redelijk dichtbij en groot genoeg om geloofwaardige bevindingen te produceren.
Deelnemers vulden de Holt Relationship Intimacy Questionnaire in, die drie dimensies van hechtheid tussen koppels meet:intellectueel, emotioneel en fysiek. Deelnemers bespraken ook de dynamiek van hun CNM-relaties en waarom ze voor polyamorie hadden gekozen.
Deze bevindingen kunnen niet worden geëxtrapoleerd naar alle polyamoreuze relaties. De respondenten van Kauppi bezochten polyam-sites en waren er mogelijk meer succesvol in dan de meeste. Maar zelfs als Kauppi's steekproef scheef is, toont het onderzoek, in tegenstelling tot de mythologie, aan dat veel polyam-relaties een behoorlijke tijd duren.
De mythe is dat mensen in CNM stappen voor meer seks. Op de vraag waarom ze polyamorous waren, zei slechts een kwart (28 procent) meer seks te willen. En toen hem werd gevraagd naar de belangrijkste reden waarom ze polyam waren, noemde minder dan één procent meer seks.
Critici beweren dat CNM vrouwen misbruikt, dat meer libidineuze partners, meestal mannen, minder geile partners, meestal vrouwen, erin pesten. Maar slechts 4 procent van de respondenten zei dat dit model hen beschreef.
Als polyamorie zo weinig te maken heeft met de slaapkamertango, waarom houden mensen er dan van?
In de oudheid regeerde polygamie - één man, meerdere vrouwen. Twee van de drie bijbelse patriarchen verwekten kinderen bij meerdere vrouwen:Abraham met Sarah en Hagar, Jacob met Lea, Rebecca, Bilhah en Zilpa. Oude monarchen beoefenden ook polygamie. Volgens de legende had koning Salomo 1000 vrouwen. Veel potentaten uit het Midden-Oosten hielden harems.
Maar de afgelopen 1500 jaar heeft de westerse cultuur grotendeels om monogamie gevraagd. De overgrote meerderheid van de Amerikaanse stellen belijdt het, terwijl in het geheim veel mensen van alle geslachten affaires hebben en veel mannen sekswerkers betuttelen.
In de 19e eeuw omarmden de Mormonen polygamie. Uiteindelijk, om de staat voor Utah (1896) te verwerven, verlieten ze het. (Vandaag de dag blijven sommige Mormonen stilletjes polygaam.)
Van 1848 tot 1879 in het westen van New York fronste de utopische Oneida-gemeenschap monogamie en gaf de voorkeur aan 'complex huwelijk'. Alle volwassenen waren vrij om meerdere primaire relaties te hebben. Op haar hoogtepunt telde de gemeenschap 300.
Aan het eind van de jaren zestig scheidden anticonceptiepillen seks van voortplanting als nooit tevoren. De 'seksuele revolutie' van die tijd maakte seks voor het huwelijk bijna universeel en genormaliseerde casual seks, dat wil zeggen, vrijen door niet-geëngageerde partners, gewoon voor de lol.
CNM aan het einde van de 20e eeuw veroorzaakte ook een aanzienlijke terugdringing van religieuze groeperingen en sommige therapeuten, die beweerden dat polyamoreuze mensen persoonlijkheidsstoornissen hadden. Die therapeuten begonnen in de jaren tachtig van gedachten te veranderen toen onderzoeken aantoonden dat monogame en polyam-huwelijken zeer vergelijkbare echtscheidingspercentages hadden. Tegenwoordig is monogamie nog steeds de regel, maar de meeste therapeuten en een groot deel van het publiek accepteren polyamoreuze alternatieven meer.
Kauppi's studie leverde vier bevindingen op die de conventionele wijsheid tegenspreken:
Niet dat polyamorie gemakkelijk of probleemloos is. Jaloezie is een echt probleem, en sommige polyamoreuze arrangementen gaan stuk.
“Maar”, legt Kauppi uit, “ik zie veel open relaties die op de lange termijn goed werken. Ik zie ook veel stellen met 20 jaar of meer samen die geïnteresseerd raken in openstelling. Het zijn niet alleen jonge mensen die hier mee bezig zijn.”
Facebook-afbeelding:simona pilolla 2/Shutterstock
